Vrolijkheid in de tuin! (De Vlinderstruik, Buddleja)

Vrolijkheid in de tuin!

Wie wordt er nu niet vrolijk van een fladderende vlinder, kleurrijk en volop in beweging

Vliegend van bloem tot bloem, genietend van de nectar.

Maar hoe krijg je nou die vrolijke fladderaars in je tuin?

Een opsomming van tips om meer dagvlinders in de tuin te krijgen (Ook goed voor bijen en andere insecten!)

Tip 1:   Voedsel voor vlinders (nectar)

Een tuin vlindervriendelijk maken begint met de planten. Vlinders leven van nectar, een zoete stof die in bloemen zit.

Planten bieden vlinders voeding, bescherming en ruimte om hun eieren af te zetten.

De meeste vlinders overleven de winter als eitje, rups of pop. De ontwikkeling staat tijdelijk op pauze en gaat weer verder als het voorjaar zich aandient. Maar een paar opportunisten brengen de winter door als vlinder: de kleine vos, de dagpauwoog, de gehakkelde aurelia, de citroenvlinder en het landkaartje. In de vroege voorjaarszon zijn dit de eerste vlinders die zich laten zien. Zij hebben honger na een lange winter.

Vroeg bloeiende planten zijn dan belangrijk, zodat ze direct voedsel kunnen vinden. Peperboompje, speenkruid en klein hoefblad bijvoorbeeld; om de opgebrande energie weer aan te vullen.

Zo is winterheide ook zeer geschikt om vlinders in het vroege voorjaar naar de tuin te lokken (Zet bij een kleigrond de heide bij voorkeur in een pot, heide is een zuur minnende plant).

Sneeuwbal (Viburnum) is waardevol in april. Judaspenning, Duizendknoop, Vergeet mij nietje en de muurpeper in mei.

In de zomer is de keuze aan bloeiende planten eindeloos.

Je tuin in een zomers vlinderparadijs omtoveren kan dan ook op heel veel manieren: vlinderstruik, verbena (ijzerhard) Kaasjeskruid, Teunisbloem, lavendel en kattenkruid zijn maar enkele van de vele mogelijkheden. Vlinders en bijen zijn ook gek op bloeiende kruidenhoekjes met rozemarijn, lavendel, kattenkruid, marjolein, tijm, of venkel.

Richting het einde van de zomer is de Hemelsleutel, de Rode Zonnehoed, de Vlambloem, het duizendblad en de Dropplant niet alleen een welkome aanvulling in de bloeiende border, vlinders lusten er wel pap van.

En als afsluiters van het vlinderseizoen, de Herfstasters en de Klimop. Naast de nectar zijn vlinders ook gek op (vallend) fruit (een paar beschadigde pruimen op een beschut plekje in de zon, staat garant voor het zien van vlinders)

Een goede vlindertuin bloeit in verschillende seizoenen en biedt nectar van de lente tot de herfst.

Tip 2: Voedsel voor de rupsen

Zonder rupsen geen vlinders! De juiste voedselplanten voor rupsen zijn onmisbaar in een vlindervriendelijke tuin. Deze planten worden ook wel waardplanten genoemd. Rupsen zijn erg kieskeurig, ze lusten vaak maar enkele soorten planten.

Doe eens gek en zet een brandnetel in een pot, de rupsen van de Dagpauwoog, Atalanta, Kleine vos, het Landkaartje en de Gehakkelde Aurelia zijn er verzot op. Naast een brandnetel kun je ook een distel in een pot zetten, dit biedt weer voedsel voor de rups van de Distelvlinder.

Waarom zet je de brandnetel en de distel in een pot? Het zijn woekeraars, in de tuin kunnen ze snel een groot stuk in bezit nemen en in een pot zijn ze goed beheersbaar.

Tip 3: Zet vlinderplanten op een warme plek en uit de wind

Vlinders zijn koudbloedige dieren, de warmte van de zon hebben ze nodig om te vliegen. Ze zoeken de zonnigste plekjes op en het liefst uit de wind, die omstandigheden zijn ideaal voor vlinders om te kunnen opwarmen. Wanneer u een vlinderborder wilt aanplanten, doe dat dan op een zonnige plek met weinig zon.

In deze Blog gaan we dieper op de Buddleja (Vlinderstruik) in.

De meest bekende vlinderplant is de vlinderstruik, de Buddleja.

De plant heeft zijn naam niet voor niets gekregen, de vlinderstruik (Buddleja) is een echte vlinder lokker. Vooral voor de kroeglopers zoals dagpauwoog, kleine vos en koolwitjes zitten er graag en lang nectar op te drinken. In het zuiden van ons land is ook de koninginnenpage een regelmatige bezoeker. Sommige mensen zullen zich herinneren dat ook op de camping in Spanje of Frankrijk er een waar vlinderfeest in werd gehouden. Keizersmantels, grote parelmoervlinders en blauwe ijsvogelvlinders vormen daar de vlinderstruik bezetting.

Minder bekend is dat de struik ook ’s nachts in trek is. De gamma-uil, een trekvlindertje uit Zuid-Europa is in juli met vele duizenden in Nederland aanwezig en overdag zie je ze ook al regelmatig vliegen. Als het donker wordt zijn ze rondom de bloeiende vlinderstruik bloemen te vinden. Deze nachtvlinder gaat er niet vaak echt op zitten, maar hangt er een beetje voor terwijl hij met zijn voorpoten probeert wat houvast te krijgen. Ondertussen verdwijnt de lange roltong diep in de bloem om er maar zoveel mogelijk voedsel uit te halen.

Maar er zijn meer nachtvlinders die zich laten lokken door de zoete verleiding, het is de moeite waard om voor het naar bed gaan de vlinderstruik te inspecteren. (Meer weten over vlinders, ga naar www.vlinderstichting.nl)

Bloeitijd en hoogte vlinderstruik
De meeste vlinderstruiken bloeien in de periode juli - augustus met prachtige pluim bloemen. Vlinderstruiken trekken in de zomerperiode veel hommels, bijen en natuurlijk vlinders aan. De hoogte van de meeste vlinderstruiken bedragen meestal tussen de 200 en 250 cm, maar er zijn ook een aantal soorten die niet veel hoger worden dan 150 cm. De vlinderstruik is ook wat kleiner te houden door snoei. Vlinderstruiken staan graag op een warme en zonnige plek in de border, voor het optimaal aantrekken van vlinders is het raadzaam om de vlinderstruik op een plek te zetten waar de plant weinig wind vangt (vlinders zijn geen liefhebbers van wind).

Heeft u niet veel ruimte, dan zijn er een aantal Laagblijvende Vlinderstruiken verkrijgbaar:

Buddleja 'Dreaming Lavender' (Dwergvlinderstruik) 

Deze Vlinderstruik bloeit van juli t/m september met paarse bloemen, wordt uiteindelijk ongeveer 50 cm hoog en staat bij voorkeur in de zon. 

Buddleja davidii 'Chip-serie' (Dwergvlinderstruik)

De Buddleja davidii 'Chip-serie' is een laagblijvende compacte variant van de vlinderstruik. Het staat vrij deze dus ook in kleinere borders of zelfs in pot te gebruiken. Net als bij alle vlinderstruiken trekt ook deze plant vele vlinders naar zich toe.

Snoei de Buddleja van de 'Chip-serie' pas na de winter terug tot op 20 à 30 cm boven de grond. De uiteindelijke hoogte van deze vlinderstruik is ongeveer 60 centimeter. Een deel van de grijze bladeren van de vlinderstruik blijft ook in de winter aan de plant zitten. Helemaal kaal wordt ze dus niet.

Buddleja davidii 'Blue Chip' bloeit van juli t/m september met blauwe bloemen, wordt uiteindelijk ongeveer 60 cm hoog.

Buddleja davidii 'Lilac Chip' bloeit van juli t/m september met lichtpaarse bloemen, wordt uiteindelijk ongeveer 60 cm hoog. 

Buddleja davidii 'White Chip' bloeit van juli t/m september met witte bloemen, wordt uiteindelijk ongeveer 60 cm hoog.

Dan zijn er nog vlinderstruiken van de compact groeiende 'Buzz'-serie, deze bereiken een hoogte van 120 tot 140 cm.

Buddleja 'Buzz Violet', bloeit paarsviolet , Buddleja 'Buzz Ivory' is witbloeiend, Buddleja 'Buzz Sky Blue' is blauw van kleur.

(neem een kijkje in mijn tuinwebshop, hier kunt u diverse soorten vlinderstruiken aanschaffen >>> lees meer)

Onderhoud van de Vlinderstruik

De vlinderstruik (Buddleja) kunt u het beste in het voorjaar snoeien wanneer er geen kans op vorst meer is. Omdat vlinderstruik op 1-jarig hout bloeit en de vlinderstruik er al snel rommelig uit kan zien, snoeit u alle takken tot circa 50 cm boven de grond.

Oudere enigszins verwaarloosde vlinderstruiken reageren vaak goed op een sterke snoei.

Vlinderstruik snoeien vanwege de bloei
Snoei vanwege de bloei is bijvoorbeeld heel duidelijk bij de vlinderstruik: Buddleja. Als die z’n gang kan gaan, wordt het een metershoge heester, kaal van onderen met alleen hoog bovenin (in augustus) kleine bloempluimen.

Om er echt van te kunnen genieten moet zo’n struik veel lager blijven. Hij bloeit aan scheuten die in hetzelfde jaar zijn gegroeid. Daarom worden alle twijgen uit het jaar ervoor in het vroege voorjaar kort gesnoeid. Iets boven de plekken waar ze uit het nog oudere hout komen. De bloemen verschijnen dan op ooghoogte. Bovendien zijn er meer scheuten die bloeien en de bloemen zijn groter. Als uitgebloeide bloemen worden weggenomen, kan een plant geen zaad zetten. De plant blijft toch proberen tot zaadvorming te komen en zal langer doorbloeien. Nog een voordeel: vaak ontsieren uitgebloeide bloemen een plant. Er kan ook rotting in optreden. Dus: weghalen die uitgebloeide bloemen!

Op zoek naar andere vlinderplanten (vaste planten) >>> lees meer

Veel vlinderplezier toegewenst,

Wander van Laar